Depresyon, ergenlik döneminde sık rastlanan psikiyatrik bozukluklardandır. Ergenlik döneminde depresyon görülmesiyle birlikte başka psikolojik rahatsızlıklarda meydana gelebilir. Dikkat eksikliği ya da anoreksiya nervoza bu rahatsızlıklara örnektir. Ergenlerde agresiflik, antisosyal davranışlar, hiperaktivite ve depresyon aynı anda bulunabilir. Diğer durumlara odaklanıldığı için depresyonun gözden kaçması olası bir durumdur.
Ergenlerde Depresyon Nedenleri
Depresyon genelde kadınlarda daha fazla görülse de geç ergenlik dönemine kadar olan depresyonda cinsiyetler arası bir farklılık bulunmaz. Ancak geç ergenlik döneminde kadınlarda erkeklerden daha fazla depresyon görüldüğü tespit edilmiştir. Depresyon oluşumunda genetik etki de önem taşımaktadır. California Üniversitesi’nde yapılan araştırmaya göre depresyon oluşumunda genetik etkinin olduğu kanıtlanmıştır.
Ergenlerde depresyonun oluşmasının birçok nedeni bulunur. Bu sebeple depresyon sebebini teşhis etmek zor olabilir. Ergenlik döneminde kişi değişime uğrar. Hormonsal da oluşan bu değişiklikler kişinin yaşadığı durumlara olan tepkisinde farklılıklar meydana getirebilir. Ergenlik döneminde kişi yeni sosyal rollerle tanışır. Cinsellikle ilgili çatışmalar da yaşayan birey hormonal değişimlerle beraber depresyon belirtileri gösterebilir. Ergenlik dönemindeki kişinin; sevdiği birini kaybetmesi, biriyle ayrılık yaşaması, anne babadan kopması, anne babayla kurulan ilişkide sorunları olması gibi durumlar depresyona zemin hazırlayabilir.
Kişinin çok fazla öz eleştiri yapması, kendini yetersiz hissetmesi, beklenti ve amacını gerçekleştiremediği zaman kendisine olan saygısının azalması gibi sorunlar depresyona neden olabilmektedir. Ayrıca utangaç, içe dönük, bağımlı, güvende hissetmeyen, kendine güveni az olan bireylerde depresyon riski fazladır.
Olumsuz yaşam koşulları da ergenlerde depresyona neden olabilmektedir. Kişinin kendi kontrolünde olmayan yaşam koşulları depresyon riski oluşturabilir. Sürekli yaşadığı sosyal değişimler, çevresel olaylar kişinin ruh halinde önemli bir etkiye sahiptir. Ayrıca yaşıtlarıyla arasında ilişki de önem taşır. Ailede yaşanan sürekli çatışma hali, yaşıtları tarafından reddedilme, fiziksel şiddete uğrama gibi durumlar depresyona sebebiyet verebilmektedir.
Ergenlerde Depresyon Belirtileri Nedir?
Ergenlerde depresyon belirtileri yaşa göre değişiklik gösterebilir. Ayrıca her kişinin yapısı farklı olduğundan depresyon belirtilerinde farklıklar görülebilir. Ergenlerde depresyon belirtileri şu şekilde görülebilir:
- Kişinin kendini mutsuz hissetmesi,
- Geleceğe dair umutsuz olma durumu,
- Olumsuz durumlarda kişinin kendini sorumlu hissetmesi,
- Çok sık baş ağrısı yaşama, yorgun olma ya da karnın ağrıması,
- Kişinin önceden zevk aldığı şeylerden zevk almaması,
- Kişinin sürekli “keşke ölsem”, “kaçacağım” gibi cümleler kurması,
- Anne, baba ve yakın ilişkilerinde küsme ve tartışmanın çok sık olması,
- Sık sık gergin olma,
- İntihara yeltenme ya da kendine zarar verici davranışlarda bulunma,
- Alıngan olma,
- Öfke patlamaları yaşama,
- Derslere olan ilgide azalma yaşama
Ergenlerde Depresyon Nasıl Geçer?
Ergenlerde depresyon için psikolojik destek almak gerekir. Nasıl bir yöntemin belirleneceğine ise kişinin özelliklerine bakılarak karar verilir. Bazı ergen bireylerde aile katılımı olumlu yönde etki ederken bazı bireylerde olumsuz olarak etki edebilir. Ergenlerde depresyon tedavisi için psikoterapi kullanılabilir. Bazı durumlarda ilaç tedavisiyle psikoterapi desteklenir. Ergen bireydeki depresyon belirtilerinin neler olduğu tespit edilir ve depresyonun neden olduğu anlaşılmaya çalışılır. Ergenin iletişim becerileri irdelenir ve bu konuda destek sağlanır. Anne ve babanın bilgilendirilmesi ve davranışlarının nasıl olması hakkında bilgilendirme yapılır. Ergenlerle yapılan psikoterapide açıklayıcı bilgiler sunulur, birey anlaşılmaya çalışılır, olumsuz düşüncelerinin kaynağına inip olumluya çevrilmesinde destek sağlanır. Problemlerinin nasıl çözüleceğinin üzerinde durulur.
Ergenlerde Depresyon Ne Kadar Sürer?
Ergenlerde depresyon tedavi edilmezse yetişkinliğe kadar uzanabilir. Ancak depresyon tanısı konulduktan sonra uygun bir tedaviyle depresyonu yenmek mümkün hale gelir. Kişinin depresyonunun ne kadar ileri seviyede olduğuna göre tedavi süreci değişiklik gösterir. Bu sebeple depresyon fazla ilerlemeden erken teşhis etmek ve tedaviye başlamak önem teşkil eder.
